انواع کاغذ را بشناسیم و بدانیم چند نوع کاغذ داریم؟ برای تامین کاغذ مورد نیاز خود بهتر است انواع کاغذ را بشناسیم و انواع کاغذ مورد نیاز خود را بررسی کنیم. در این مطلب از زودر، شما با کاربرد انواع کاغذ و ویژگی های متفاوت هر کدوم از آنها آشنا می شوید و بعد از مقایسه میان آنها وابسته به نیاز خود از مراکز تامین لوازم التحریر، اقدام به تامین کاغذ مورد نیاز خود کنید.
انواع کاغذ را بشناسیم! بررسی انواع کاغذ و کاربردها و ویژگی های آنان
هیچ دو کاغذی یک شکل نیست!! کافیست تا تنها به کتابخانه خود نگاهی بیاندازید، همه کتاب ها از جنس کاغذ هستند اما همه از نوع کاغذ نیستند. هر کتاب در قطع متفاوت و با جنس متفاوت عرضه می شود. بعضی کاغذ ها روشن تر و بعضی تیره تر هستند. بعضی وقتی دست را می برند بسیار برش تیز و سوزانندهای دارند و برخی با معرفت تر هستند واصلا دست را نمی برند. بوی بعضی کتابها از بقیه تند تر است و جنس بعضی کاغذ ها اصلا برای پاک کردن شیشه ها… نه ببخشید! برای چاپ در پرینتر مناسب نیست. در ادامه این مطلب درباره انواع کاغذ و کاربرد کاغذ های گوناگون میخوانیم تا در ادامه بیشتر با این کالای پر مصرف آشنا شویم.
بخش اول: انواع کاغذ و کاربرد کاغذ های گوناگون
کاغذها بر اساس نوع الیاف و ویژگی های دیگر خود انواع متفاوتی دارند که نامگذاری بر آنها باعث سهولت استفاده می شود. بیش از 3000 نوع کاغذ در جهان نامگذاری شده اند. در همین راستا و برای شناخت این اختراع انقلابی انسان، انواع کاغذهای متعارف در بازار را با نام و ویژگی ها و کاربردهای انان مورد بررسی قرار می دهیم.
کاغذ تحریر
این نوع کاغذ در دسته بندی جهانی به عنوان کاغذ چاپ و تحریر شناخته می شود. کاغذ A1, A2, A3, A4, A5 مرسوم برای استفاده از دستگاه های پرینتر از این نوع کاغذ هستند. از کاربرد کاغذ تحریر میتوان به استفاده در دفترها کتب درسی و کمک درسی و سررسید اشاره کرد. در ایران بیشتر کاغذ های تحریر از انواع کاغذ بدون پوشش هستند و میتوان به سادگی بر آنها عملیات چاپ را بدون آنکه جوهر به سمت دیگر نفوذ کند، انجام داد.
این نوع کاغذ، یعنی کاغذ تحریر، در میان دیگر انواع کاغذ، بسیار پر مصرف است و معمولا با دقت تولید می شود.خمیر این کاغذ تحریر از جنس چوب پهن برگان یا سوزنی برگان تهیه می شود. کاغذ تحریر در سایز های مختلفی از جمله سری A، که متداول ترین آنها کاغذ A3, A4, A5 است، یا سری B یا سری C ارائه می شود. استاندارد گراماژ، کاغذهای تحریر به صورت 50-55-60-65-70-75-80-100 و 120 است.کاغذ های تحریر موجود در بازار ایران، بیشتر از کشور های اندونزی و چین وارد می شوند. بهترین برند کاغذ تحریر در ایران پاپکو، سل پرینت و کپی مکس و دبل ای و … هستند.
کاغذ گلاسه
این کاغذها از جنس همان کاغذ چاپ و تحریر است که با پوشش دورو و سنگین و براق پوشیده شده است. سطح این کاغذها صاف و براق است. البته که این کاغذها در شکل های گلاسه مات و یا گلاسه یک رو هم ارائه می شوند. جذب جوهر در کاغذ گلاسه به صورت یکنواخت است و ضد آب هستند. کاغذ گلاسه از مرغوب ترین و گران قیمت ترین انواع کاغذ است، کاربرد کاغذ گلاسه در تهیه کتب نفیس و کارت پستال، منو، فولدرهای تبلیغاتی و جلد کتاب و مجلات است. همچنین برای تمیزکاری شیشه ها اصلا مناسب نیستند. کاغذهای گلاسه گراماژ بالاتری نسبت به کاغذ تحریر دارند و گراماژ 80-90-100-113-118-135 تا 350 را در برمیگیرند.
کاغذ چسبی
این کاغذها غالبا از جنس کاغذ تحریر اما با گراماژ کمی بالاتر تولید می شوند. مهم ترین کاربرد کاغذ چسبی در تهیه کاغذهای یادداشت است. در واقع همان کاغذ تحریر هستند که پشت آنها تماماً یا در برخی قسمت ها با چسب اندود شده است تا به راحتی بر سطوح مختلف قرار بگیرند و در مواقع لزوم هم جدا شوند. علت اینکه گراماژ این نوع از انواع کاغذ ها کمی بالاتر است این است که بر اثر فشار چسب هنگام جدا شدن از سطوح پاره نشوند. کاغذ چسبی برای یادداشت برداری و برچسب های تبلیغاتی و به عنوان لیبل محصولات استفاده می شود.
کاغذ بالک
کاغذ بالکی بسیار سبک، خوشدست و زیست محیطی هستند. در دسته کاغذهای حجیم اما با گراماژ پایین هستند. کاغذ بالک کاغذ محبوب کتاب بازهاست؛ زیرا که نسبت به دیگر انواع کاغذ، هم سبک هستند و هم رنگ کرمی یا طوسی ملایم آنها باعث می شود چشم در ساعات طولانی مطالعه کمتر خسته شود. به علاوه وزن کتاب را پایین می آورند و کتابی که از کاغذ بالکی تهیه می شود به حالت باز شده روی میز می ماند و به سرعت بسته نمی شود. کاغذ بالک به دلیل آنکه در فرآیند تولید آنها از مواد شیمیایی و فرآیند های شیمیایی همچون سفید کننده ها استفاده نمی شود، به سرعت به چرخه طبیعت بازمی گردند و به کاغذ سبز شهرت دارند.
کاغذ رنگی
کاغذ محبوب کودکان و بزرگسالان خلاق! کاغذ رنگی در زبان به هر نوع از انواع کاغذ تحریر یا چاپ گفته می شود که یک یا دو روی آن رنگ شده باشد. اما معمولا منظور مردم از کاغذ رنگی کاغذی از جنس گلاسه و یک رو پوشیده است که پشت آن سفید است. کاغذ رنگی معمولا در سایز A4 و در بسته های 12 یا 24 تایی عرضه می شود. اما ممکن است بسته به استفاده به صورت تک رنگ هم به فروش برسد. اگر قصد خرید کاغذ رنگی به صورت تک رنگ را دارید بهتر است از یک تامین کننده لوازم تحریر یا عمده فروشی آنلاین زودر (zooder.com) لوازم التحریر کمک بگیرید.
کاغذ خط دار
کاغذ خط دار از جنس همان کاغذ تحریر اما دارای راههای مناسب برای نوشتن و یادداشت برداری است. کاغذ خط دار متناسب با نیاز می توانند در ابعاد مختلفی برش بخورند و مناسب استفاده برای دفتر، کلاسور یا دفترچه یادداشت باشند.
کاغذ خوشنویسی
کاغذی برای خوشنویسی مناسب است که قلم از روی آن لیز نخورد و آنقدر خشن هم نباشد تا مانع حرکت روان قلم نشود. کاغذ خوش نویسی بیشتر از جنس کاغذ گلاسه مات یا کاغذ گلاسه نیم مات انتخاب می شود و غالبا دارای حاشیه ها یا زمینه های ابر و بادی و یا سنتی هستند. رنگ کاغذ خوشنویسی سفید مات و یا کمی کرم رنگ است تا مانع از شکست نور شود.
کاغذ کادو
کاغذ کادو، کاغذهای یه رو و یا دورو پوشیده ای هستند که با نقوش و طرح های متنوعی پوشیده شده اند. کاغذ کادو را می توان از انواع کاغذ، از کاغذهای مات تا گلاسه های براق و حتی کاغذ های طرح برجسته و یا طلاکوب! تولید کرد. حتی جدیدا از انواع کاغذ های روزنامه و یا کاغذ بالک با چاپ های خاص هم به عنوان کاغذ کادوهایی گوتیک، استفاده می شود.
کاغذ کادو بهتر است از جنس کاغذهای با گراماژ بالا و مقاوم باشد تا در برابر جا به جایی و پارگی مقاوم باشد. از سویی کاربرد کاغذ کادو در پیچاندن کادوهاست، پس مقاومت آن در برابر تاشدگی نباید آنقدر زیاد باشد که نتوان آن را به شکل دلخواه حالت داد.
کاغذ گراف
کاغذ گراف جز کاغذهای حجیم هستند و برای چاپ و یا تحریر خیلی توصیه نمی شوند. این کاغذها در دو نوع کاغذ گراف قهوهای و کاغذ گراف سفید ارائه می شوند. مهم ترین کاربرد کاغذ گراف قهوه ای در میادین میوه و تره بار یا توسط باغداران برای نگهداری از میوه ها است. این نمونه از انواع کاغذ برای ساخت پاکت های خرید هم استفاده می شود. اما کاغذ گراف سفید یا کاغذ رسم دارای خطوط عمودی و افقی است که مهندسان و طراحان برای رسم از آن استفاده می کنند. این کاغذ بسته به نوع و اندازه خطوط و خانه های آن انواع کاغذ گوناگونی برای مصارف مختلف ارائه می دهد. برای مثال کاغذ مهندسی، کاغذ میلیمتری، کاغذ شش ضلعی، کاغذ رسم ایزومتریک، کاغذ احتمالات نرمال، کاغذ لگاریتمی و کاغذ مختصات قطبی از انواع کاغذ گراف هستند.
کاغذ مومی یا همان کاغذ روغنی
کاغذ مومی متشکل از یک کاغذ سفید معمولی معمولا نازک و با گرماژ پایین تقریبا 40 است. یک سطح از این انواع کاغذ را با لایه ای از موم می پوشانند تا در اثر تماس با آب خمیر نشود و از نفوذ رطوبی و چربی به آن جلوگیری شود. کاغذ روغنی معمولا در شیرینی پزی و یا شمع سازی استفاده می شود. همچنین به عنوان کاغذ برای دور ساندویچ در فست فودی ها هم کاربرد دارد. البته آن کاغذهایی که در دهه شصت آن بندری های خوشمزه را درآن می پیچیدند از این جنس نبودند، بلکه از نوع همان کاغذهای گراف قهوه ای بودند.
کاغذ مشکی
کاغذ مشکی یا سیاهبرگ، کاغذ تحریری با گراماژ بالا و با پوشش دورو یا یک رو مشکی است. انواع کاغذ سیاهبرگ برای نقاشی و طراحی بسیار شیک و زیبا هستند. کاربرد کاغذ مشکی یا سیاهبرگ در ساخت کاردستی و یا کارت پستال های دست ساز است.
کاغذ پلاستیکی
کاغذ پلاستیکی، متفاوت از انواع کاغذ، از ترکیبات پلاستیک تهیه می شود. کاغذ پلاستیکی علاوه بر استحکام بالا، امکان اجرای چاپ افست هم بر آن وجود دارد. از کاغذ پلاستیکی پشت چسب دار به عنوان کاغذ لیبل برای نصب روی محصولات و کالاها استفاده می شود. کاغذ لیبل میتواند از جنس کاغذ تحریر چسب دار نیز باشد اما استفاده از کاغذ پلاستیکی به علت ضدآب بودن و مقاومت بالا مناسب تر است.
کاغذ نقشه کشی
برای نقشه کشی از چند نوع کاغذ مختلف استفاده می شود، متداول ترین انواع کاغذ مناسب برای نقشه کشی کاغذ های پوستی، کالک و گراف هستند. کاغذ گراف را در بالاتر توضیح داده ایم.
کاغذ کالک، کاغذی نازک و با تیرگی کم است که نور را از خود عبور می دهد و معمولا یک روی آن مات و سمت دیگر کمی براق است. کاغذ کالک برای طراحی و نقشه کشی و کپی کردن طرح ها از روی هم مورد استفاده قرار می گیرد.
کاغذ پوستی نوعی کاغذ چاپ نازک و نچسب با گراماژ پایین است که در طراحی، نقشه کشی و صنایع غذایی هم کاربرد دارد. از این کاغذها برای رسم الگوی خیاطی هم استفاده می شود. این کاغذ در ظاهر کمی شبیه کاغذ روغنی یا همام مومی به نظر می آید. اما مهم ترین تفاوت آن این است که کاغذ پوستی در برابر حرارت مقاوم تر است. به علت هزینه مناسب کاغذ پوستی از انواع کاغذ تحریر سفید، بیش تر مورد توجه طراحان و نقاشان است.
کاغذ کرافت
کرافت در آلمانی به معنای مقاومت است. کاغذ کرافت هم تجلی همین نام است. نوعی مقوای نازک اما بسیار مقاوم است که برای بسته بندی و حمل کالا استفاده می شود. کاربرد کاغذ کرافت در بسته بندی مواد غذایی، کاغذ ساندویچ، جعبه پیتزا یا پاکت خرید است، زیرا که مقاوم تر از انواع کاغذ دیگر است و به دلیل آنکه از خمیر کاغذ تهیه می شود، فرآیند های شیمیایی روی آن انجام نشده و برای استفاده در صنایع غذایی بهداشتی تر است.
بخش دوم: انواع اندازه های استاندارد کاغذ
سیستم نامگذاری کاغذ نه فقط انواع کاغذ ،که ابعاد کاغذ را هم در بر میگیرد. برای نامگذاری ابعادکاغذ استاندارد هایی وجود دارد. متداول ترین آنها استاندارد بین المللی ایزو 216 است. در این سیستم نسبت طول به عرض کاغذ 1.4142 یا همان نسبت طلایی است.
در این استاندارد سه گروه کاغذ با ابعاد کاغذ مشخص وجود دارند. دسته اول A هستند. کاغذ سایز A دارای عرض 941 میلی متر و طول 1189 میلی متر است و مساحتی معادل 1 متر مربع دارد. این کاغذ را از طول به دو قسمت تقسیم می کنند و کاغذ A1 به دست می آید. عدد کنار حرف A نشانگر این است که کاغذ سایز A چندبار به دوقسمت تقسیم شده تا ابعادی که اکنون در دست شما هست به دست بیاید. نکته آنکه این استاندارد برای ابعاد کاغذ، شامل همه انواع کاغذ می شود و کاغذ A4 میتواند از جنس کاغذ تحریر یا کرافت باشد و عبارت A4 تنها به اندازه کاغذ اشاره دارد.
گروه دیگر،گروه B هستند. این دسته فقط برای ارائه ابعاد متنوع تری از انواع کاغذ ارائه شده اند. و تقریبا بین هر دو سری از کاغذ A قرار می کیرند. برای مثال کاغذ B5 بین A4 و A5 است. هر کاغذ از سری B، میانگین هندسی دو اندازه از سری A هستند.
استاندارد گروه C برای ابعاد کاغذ در واقع برای پاکت های مراسلاتی هستند. کاغذهایی که با این ابعاد کاغذ برش می خورند میان دو دسته A و B قرار می گیرند. شکل زیر اندازههای متفاوت کاغذ را نشان میدهد.
جدول زیر اندازه کاغذ را نشان میدهد. این اندازه ها براساس استاندارد ISO 216، سری A، سری B و سری C تنظیم شدهاند.
C series |
B series | A series |
Format |
mm × mm |
mm × mm | mm × mm |
Size |
917 × 1297 |
1000 × 1414 | 841 × 1189 |
0 |
648 × 917 |
707 × 1000 | 594 × 841 |
1 |
458 × 648 |
500 × 707 | 420 × 594 |
2 |
324 × 458 |
353 × 500 | 297 × 420 |
3 |
229 × 324 |
250 × 353 | 210 × 297 |
4 |
162 × 229 |
176 × 250 | 148 × 210 |
5 |
114 × 162 |
125 × 176 | 105 × 148 |
6 |
81 × 114 |
88 × 125 | 74 × 105 |
7 |
57 × 81 |
62 × 88 | 52 × 74 |
8 |
40 × 57 |
44 × 62 | 37 × 52 |
9 |
28 × 40 |
31 × 44 | 26 × 37 |
10 |
در جهان بیش از 30000 نوع کاغذ وجود دارد، در این مطلب به برسی پرکاربردترین انواع کاغذ پرداختیم و انواع کاغذ حتی از نظر ابعاد کاغذ هم بررسی کردیم. امیدواریم که در این مقاله پاسخ سوالات خودتون رو یافته باشید.