درست زمانی‌که قدم اول را برداشته و تصمیم گرفته‌اید درس بخوانید اقدام بعدیتان چه بوده؟ یا شمایی که الان مشغول به مطالعه هستید ولی هر چه که می‌خوانید به نتیجه نمی‌رسید. حتی شمایی که روش مطالعه‌تان مطالعه مکرر یک کتاب درسی است به امید این‌که با کیفیت‌تر در ذهنتان نقش ببندد. هیچ وقت به این فکر کرده‌اید تکنیک‌های مطالعه چه می‌تواند باشد تا بتوانید خیلی راحت حجم وسیعی از اطلاعات را در مدت زمان کوتاهی به خاطر بسپارید؟
اینجا در زودر، با هم چند تکنیک مطالعه را بررسی کنیم که به بازدهی بالاتر مطالعه‌ی شما منجر می‌شود و به شما کمک می‌کند که اطلاعات زیادی را بدون استرس در مدت زمان کمی به حافظه بسپارید.[1]
تکنیک SQ3R
روش SQ3R جدیدترین روش مطالعه در دنیا محسوب می‌شود این روش نیازمند تمرین و تکرار است که به درک و یادگیری هر چه بهتر کمک می‌کند.
پیش مطالعه ← به جای مطالعه کل کتاب، یک بار با نگاهی گذرا به کل فصل، جداول، شکل‌ها و عناوین شروع کنید و نکات کلیدی را مشخص نمایید تا در کلاس تمرکز بیشتری داشته و پیش زمینه‌ای از مطالب تدریس شده داشته باشید.
طرح سوال ← هنگام پیش مطالعه سوالاتی که برایتان پیش می‌آید را یادداشت کنید. هنگام تدریس معلم سعی کنید دنبال جواب سوالات خود بگردید و اگر حین تدریس به جواب نرسیدید، سوالات خود را از معلم بپرسید.
مطالعه دقیق ← بعد از تدریس زمانی‌که همه‌ی مطالب آموزش داده شد، نوبت مطالعه‌ی دقیق و تمرکز بالا است در این مرحله باید کل مفاهیم را درک کنید. تمرینات را حل کرده و چند تست آموزشی بزنید.
یادآوری ← پاسخ سوالات و مطالب و اطلاعات مهم را که در این فصل به یاد دارید به صورت شفاهی در ذهن خود یادآوری و بررسی کنید. با زبان خود بازگو کنید و خود را محک بزنید که چقدر از مطالب را یاد گرفته‌اید.
مرور ← آخرین و مهم‌ترین مرحله فرا رسیده است در این مرحله همه‌ی مطالب را باید مرور کنید. مطموئن شوید که مطالب در ذهنتان به بار نشسته است و درس‌ها را فراموش نمی‌کنید. مرور شامل بازخوانی، خلاصه‌نویسی و تست برای تثبیت بیشتر است.[2]
تکنیک فاینمن
ریچارد فاینمن فیزیکدان و برنده جایزه نوبل بود. با این حال قدرت واقعی او توانایی در توضیح موضوعات پیچیده برای دیگران به زبان ساده بود. او متوجه شد که اصطلاحات، کلمات مبهم و پیچیدگی نشان دهنده عدم درک است. که ایده این روش از این موضوع سرچشمه می‌گیرد «اگر می‌خواهید چیزی را خوب بفهمید، سعی کنید آن را به سادگی توضیح دهید»
چهار مرحله برای این تکنیک وجود دارد:
- موضوعی که در حال مطالعه‌ی آن هستید را در بالای یک برگه بنویسید.
- آن را با زبان خود توضیح دهید طوری که فکر کنید دارید برای یک بچه 12 ساله توضیح می‌دهید.
- چیزی را که نوشیتید مرور کنید و جایی را که اشتباه کرده‌اید، مشخص کنید. هنگامی‌که اشتباه‌ها را درآوردید به اصل متن برگردید و پاسخ‌های صحیح را پیدا کنید.
- در نهایت اگر اصطلاحات پیچیده در یادداشت‌هایتان و جود دارد، به عقب برگردید و این بخش‌ها را به زبان ساده‌تر بازنویسی کنید.[3]
یادداشت‌های رنگی
یادداشت‌های نامرتب می‌توانند مرور و یادآوری نکات مهم یک سخنرانی را سخت کنند. نوشتن رنگی روشی پویا برای سازماندهی اطلاعاتی است که یاد می‌گیرید. همچنین به شما کمک می‌کند تا مهم‌ترین ایده‌ها را مرور و الویت‌بندی کنید. تحقیقات اخیر نشان داده که رنگ می‌تواند عملکرد حافظه فرد را بهبود بخشد طبق این تحقیقات رنگ‌های گرم (قرمز و زرد) می‌توانند محیط یادگیری مثبت و انگیزشی ایجاد کنند که می‌تواند به یادگیرندگان کمک کند و درک مثبتی نسبت به محتوا داشته باشند. همچنین رنگ‌های گرم‌تر توجه را افزایش می‌دهند و هیجان و اطلاعات را برمی‌انگیزند.
در استفاده از یادداشت‌های رنگی نکات زیر را به خاطر بسپارید.
- نکات کلیدی را با قرمز رنگ بنویسید.
- اطلاعات مهم را با رنگ زرد برجسته کنید.
- موضوعات را براساس رنگ‌های مختلف سازماندهی کنید.
- همه را رنگ نکنید فقط اطلاعات مهم را مشخص کنید.[4]
نتیجه گیری
بهترین تکنیک مطالعه چیزی بیشتر از در دست داشتن یک کتاب و نگاه کردن به صفحه‌ی آن است. با درک این‌که مغز شما چگونه یاد می‌گیرد، می‌توانید تکنیک SQ3R، فایمنن و یادداشت‌های رنگی را به کار گیرید و بررسی کنید که کدام‌یک بهترین نتیجه را برای شما دارد. با امتحان کردن این روش ها، روشی که با آن راحتید انتخاب کنید و آن را برای خود شخصی سازی کنید. همواره از درس خواندن لذت ببرید.
منابع
[1] https://campushealth.unc.edu/health-topic/avoiding-studying-traps/
[2] https://www.usa.edu/blog/study-techniques/
